15 Sự Thật Thú Vị Về Đàn Marimba
Marimba (đàn mộc cầm) có thể là cái tên loại nhạc cụ mà bạn có thể chưa từng được nghe. Mặc dù ít xuất hiện, tuy nhiên đây lại là cây đàn có khá nhiều điều thú vị mà chúng tôi sẽ bật mí trong bài viết này!
1. Đàn Marimba có lịch sử lâu đời
Mọi người sử dụng marimba trên khắp thế giới, từ Châu Mỹ Latinh đến Châu Phi và Châu Á.Tuy nhiên, lịch sử chính xác của nhạc cụ tuyệt đẹp này là không rõ ràng. Một số người tin rằng nhạc cụ này có nguồn gốc từ Đông Nam Á vào đầu thế kỷ 14, tuy nhiên, các chuyên gia nghiên cứ cho rằng nó có thể đến từ Châu Phi sớm hơn một chút.
Việc đàn marimba phổ biến khắp Châu Mỹ Latinh như thế nào cũng là điều gây nhiều tranh cãi. Một trong những quan niệm phổ biến là nô lệ châu Phi đã mang hoặc chế tạo nhạc cụ này vào thế kỷ 16. Hoặc, có thể người châu Phi đã mang nó đến lục địa này trong các cuộc thám hiểm thời tiền Colombia.
2. Marimba được chế tạo khá đặc biệt
Châu Phi và các thuộc địa ở Châu Mỹ Latinh có sẵn các vật liệu khác nhau nên các nhà sản xuất đã tùy thuộc vào khu vực đó có gì mà chọn chất liệu. Đây cũng là lý do mà âm thanh của marimba có thể khác nhau, tùy thuộc vào đó là vùng đất nào. Ví dụ, gỗ và vật liệu từ Châu Phi không giống với gỗ và vật liệu sẵn có ở Nam Mỹ. Những vật liệu được sử dụng để chế tạo nhạc cụ có khả năng ảnh hưởng đến độ cộng hưởng, âm lượng, cao độ và rất nhiều thứ khác của nó.
3. Marimba không phải là tên duy nhất cho nhạc cụ này
Mặc dù marimba là tên được chấp nhận phổ biến nhất cho nhạc cụ gõ giống xylophone này, nhưng đó không phải là tên duy nhất mà bạn có thể nghe thấy. Ví dụ, ở nhiều quốc gia Mỹ Latinh, marimba được gọi là marifon hoặc carillon .
4. Người chơi Marimba không có một cái tên hay
Mặc dù bạn có thể nghĩ rằng một nhạc cụ phức tạp và nổi bật như đàn marimba có thể gắn một cái tên hay ho cho người chơi của nó, nhưng bạn đã nhầm. Người chơi marimba được biết đến đơn giản là người chơi marimba trong hầu hết cộng đồng chơi nhạc và điều này được duy trì trong một thời gian dài. Có một vài người sử dụng thuật ngữ “ marimbist ” để chỉ nghệ sĩ chơi marimba, tuy nhiên điều này không xảy ra thường xuyên.
5. Nguồn gốc của cái tên marimba khá hay
Mặc dù nguồn gốc của nhạc cụ này cho đến nay vẫn gây nhiều tranh cãi, nhưng nguồn gốc tên gọi “marimba” thì lại rất rõ ràng. Marimba là một từ có nguồn gốc Bantu, một trong những ngữ hệ nổi bật nhất ở châu Phi cận Sahara, với hàng trăm phương ngữ loại trừ lẫn nhau được nói ở nhiều quốc gia. Marimba kết hợp hai từ: 'Ma' có nghĩa là 'nhiều' và 'rimba' có nghĩa là 'xylophone'. Cụ thể là đàn xylophone thanh đơn. Và 'nhiều xylophones' về cơ bản là marimba.
6. Đàn Marimba rất dễ vận chuyển
Đàn marimba cực kỳ dễ vận chuyển đến và đi từ phòng hòa nhạc hoặc phòng tập của ban nhạc so với các nhạc cụ có kích thước tương tự. Mặc dù có vẻ lớn và rộng như thế nào, nhưng nó chỉ nặng khoảng 45 kg nhưng nó cũng có thể chia thành nhiều bộ phận để quản lý và vận chuyển. Chính vì lý do này mà ngày càng có nhiều ban nhạc trung cấp sử dụng nó.
7. Có rất nhiều bài hát và bản nhạc dành cho marimba
Nếu bạn tìm kiếm các bài hát và bản nhạc sử dụng marimba trên Google, có thể bạn sẽ rất bất ngờ vì đây là một nhạc cụ ít thấy, vậy tại sao lại có nhiều bài hát đến vậy? Lý do là vì đàn marimba có nhiều loại âm thanh nên người chơi có thể diễn giải nhiều loại tác phẩm, thậm chí còn toàn diện hơn của các nhà soạn nhạc thuộc mọi thể loại. Bạn có thể tìm thấy các bản nhạc của Mozart chơi đàn marimba hoặc thậm chí là bài hát chủ đề của Legend of Zelda. Tính linh hoạt của marimba có nghĩa là một người chơi thành thạo có thể xử lý hầu hết mọi thể loại nếu họ có nó trong tiết mục của mình.
8. Các vấn đề về kích thước và hình dạng vồ
Marimba là một nhạc cụ có các thanh gỗ được dán bằng cao su hoặc vồ phát ra âm thanh khi chúng bị đánh. Ngoài ra, các thanh màu được đặt theo thứ tự giống như vẻ ngoài của một cây đàn piano. Có thể bạn sẽ nghĩ rằng kích thước vồ không quan trọng bằng thân đàn marimba. Tuy nhiên, âm thanh của đàn marimba là sự kết hợp giữa vật liệu của nó với kích thước và hình dạng của vồ gõ phím.
Những chiếc vồ lớn hơn có thể tạo ra âm thanh mạnh mẽ hơn, trong khi những chiếc vồ nhỏ hơn sẽ làm âm thanh mỏng đi, khiến âm thanh trầm hơn một chút nhưng có thể chói tai hơn. Vật liệu của vồ cũng quan trọng, ảnh hưởng đáng kể đến cách âm thanh được tạo ra. Những người chơi nghiêm túc thường có sẵn các loại vồ khác nhau để đạt được bất kỳ âm thanh họ cần.
9. Đàn Marimba là nhạc cụ dân tộc ở một số quốc gia
Marimba không chỉ là một biểu tượng văn hóa đối với nhiều người, nó còn là biểu tượng của quốc gia. Một số quốc gia ở Châu Mỹ Latinh công nhận đàn marimba là nhạc cụ quốc gia của họ, bao gồm Mexico, Guatemala, Costa Rica và Nicaragua. Bạn có thể nghe thấy chúng được chơi trong các ban nhạc diễu hành quốc gia và nhiều lễ kỷ niệm Ngày Độc lập.
10. Đàn Marimba được thể hiện trong một số bài hát nổi tiếng
Mặc dù bạn thường không nghe thấy tiếng marimba trong hầu hết các bài hát chính thống, nhưng nhạc cụ này đã đạt được một số kỷ lục đáng chú ý trong những năm qua.Các ban nhạc như Rolling Stones, Elton John và ABBA đều đã sử dụng đàn marimba trong các bài hát của họ. Ở Mỹ Latinh, marimba thường được thể hiện trong nhiều giai điệu reggaeton và bachata.
11. Huyền thoại Zulu về nguồn gốc Marimba khá đặc biệt
Theo truyền thuyết Zulu, marimba là kết quả của một câu chuyện bi thảm về sự đau lòng và ma thuật. Nữ thần Marimba bị nguyền rủa bởi một nữ thần đối địch sau khi hai người cùng nảy sinh tình cảm với một người. Nữ thần kia nói với Marimba rằng bất kỳ người chồng nào cô ấy lấy sẽ chết trong vòng ba ngày sau đám cưới của họ. Sau khi người chồng thứ hai qua đời, Marimba đau lòng đến mức xâu chuỗi các chiếc chìa khóa lại với nhau bằng một mũi tên và một sợi dây. Theo câu chuyện, những bài hát của cô ngày càng hay khi cô trải qua nhiều đau khổ, cho đến khi người chồng thứ ba và cũng là người chồng cuối cùng của cô qua đời.
12. Marimba là sự bổ sung gần đây cho các dàn nhạc cổ điển
Marimba chưa từng được đưa vào dàn nhạc cổ điển cho đến những năm 1940. Mặc dù nhạc cụ này rất phổ biến trong âm nhạc dân gian trên khắp thế giới, nhưng các nhạc trưởng cổ điển không nhận thấy sự hấp dẫn đối với một nhạc cụ này. Nhà soạn nhạc người Pháp Darius Milhaud là người đầu tiên đưa đàn Marimba vào dòng nhạc cổ điển phương Tây với bản Concerto cho Marimba và Vibraphone năm 1947 .
13. Cây đàn Marimba lớn nhất từng được chế tạo khá lớn
Được chế tạo bởi Eduardo Baltazar Solorzano Arcia ở Mexico, chiếc marimba lớn nhất từng được chế tạo có chiều dài gần 4,5 m và rộng gần 1,5 m. Cây đàn này đã giữ kỷ lục Guinness thế giới và được trưng bày ở Chiapas, Mexico. Mặt khác, dàn nhạc marimba lớn nhất từng được thành lập bao gồm 403 người và có trụ sở tại Hobart, Tasmania.
14. Mọi người không đứng chơi Marimba cho đến những năm 1800
Từ thế kỷ 13 hoặc 14 trở đi, đàn marimba và các nhạc cụ gõ tương tự hầu như chỉ được chơi khi ngồi. Tất cả các mô tả lịch sử về nhạc cụ đều có người chơi quỳ hoặc bắt chéo chân. Mãi cho đến khi những người chơi marimba ở Mexico sửa đổi một cây marimba cũ vào năm 1850 bằng chân trụ thì marimba đứng mới trở nên phổ biến.
15. Clair Omar Musser phổ biến Marimba ở Mỹ
Mặc dù mọi người có thể đã biết về marimba, nhưng hầu hết mọi người ở Mỹ vào đầu thế kỷ 20 sẽ không nhìn thấy hoặc nghe thấy trực tiếp một nghệ sĩ chơi marimba. Clair Omar Musser đã đến Mỹ với ý định thay đổi điều đó. Musser là một nghệ sĩ điêu luyện, ông đã chỉ huy dàn nhạc marimba Clair Omar Musser trong các chuyến lưu diễn khắp đất nước. Buổi biểu diễn nổi bật của họ là tại Hội chợ Thế giới Chicago năm 1930 được phát sóng trên toàn cầu. Sau đó, marimba nhanh chóng đi vào tâm thức công chúng và trơ nên phổ biến.
