Cách Tune Một Bộ Trống

Sở hữu một set trống mới toanh và hào hứng chơi thử cho lần đầu tiên, nhưng bạn nhăn mặt vì âm thanh lại nghe thật tệ hại. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về cách tune trống. Các kỹ thuật và cách luyện tập được đề cập đến trong bài viết này phù hợp với tất cả các kit trống. Dù chỉ được nhắc đến một lần duy nhất nhưng hãy dùng các phương thức dưới đây cho các loại trống riêng biệt (snare, tom, bass).

Trước khi bàn đến việc tune trống, chúng tôi sẽ giải thích cách để thay mặt trống. Nếu không có ý định thay mặt trống trong thời gian này thì bạn có thể bỏ qua đến bước 4.

Cách Tune Một Bộ Trống:

1. Tháo mặt trống ở mặt trên và mặt dưới trống với drum key
2. Tìm mặt mới ở viền bearing hoặc phần rod đằng sau counterhoop
3. Căng mỗi rod bằng cách xoay drum key nửa vòng. Làm tương tự với rod đối diện.
4. Tune trống bằng cách nhẹ nhàng đặt ngón trỏ vào giữa mặt trống và vỗ nhẹ phần rim cách mặt 1 inch. Điều chỉnh theo sở thích cá nhân
5. Lặp lại thao tác trên với các mặt trống còn lại trong kit.

1. Tháo mặt trống ở mặt trên và mặt dưới trống với drum key.

Bạn chắc hẳn sẽ nghĩ rằng “Ơ kìa! Mặt trống đang nằm sẵn trên kit rồi mà, sao tôi lại phải tháo nó ra?”.

Trong trường hợp là người mới chơi, đây là một cách luyện tập thao tác tháo mặt khá tốt. Để tháo được mặt trên và mặt dưới trống, hãy dùng drum key đi kèm để làm lỏng rod ở 2 phía trống. Kinh nghiệm là hãy sử dụng drum key hoặc chiếc DW Drill Bit để tháo mặt nhanh hơn. Không phải ai cũng làm theo trình tự này, nhưng tôi muốn đảm bảo rằng 2 bên rod đều có độ căng giống nhau và được ghép cặp với cùng một chiếc lug. Tôi cảm thấy thao tác này sẽ giúp phần hardware bền hơn. Tháo phần counterhoop trong khi rod vẫn đang ở trong lỗ và rồi đặt nó cạnh drum shell; đây là cách đơn giản nhất.

2. Làm sạch và wax (tùy chọn) phần bearing edge

Nếu là bộ trống mới thì bạn hoàn toàn có thể bỏ qua bước này nhưng tôi nghĩ việc thực hiện thao tác này sẽ giúp bạn quen với nó, phục vụ trong quá trình sử dụng trống trong tương lai. Bearing edge là phần có góc nhọn, là nơi tiếp xúc giữa vỏ và mặt trống.

Khi đã thực hiện tháo được mặt trước và mặt dưới trống, lấy một chiếc khăn mềm và lau từ trên xuống dưới men theo bearing edge và phần bên trong của vỏ (lau thật kỹ nếu trống của bạn là hàng đã qua sử dụng). Mỗi khi thay mặt trống, hãy vệ sinh trống thật kỹ (bạn nên thay mặt trống 3 tháng 1 lần). Phần mặt trên (batter head) cần phải thay đều đặn hơn phần mặt dưới (resonant head). Mặt dưới chỉ cần thay vài năm một lần (đối với những tay trống mới chơi).

Tôi cũng thường quẹt một chút sáp paraffin lên bearing edge để giúp cố định mặt trống tốt hơn. Bước vệ sinh này là không bắt buộc nhưng nó rất hữu dụng đối với mọi tay trống.

3. Lắp mặt trống mới

Đặt mặt trống lên bearing edge. Điều chỉnh cho đến khi nào tension rod vừa, sau đó lắp counterhoop và rod lại. Dùng ngón tay và vặn chặt tension rod vào lug tương ứng. Xoay rod cho đến khi nào chúng thật chặt thì thôi. Thao tác này cần phải làm chậm rãi.

4. Tune trống theo độ căng từ thấp cho đến vừa

Dùng drum key, xoay tension rod mỗi chiếc nửa vòng. Tôi thường bắt đầu với với lug ở dưới rồi mới tune dần xung quanh các tension rod đối diện. Ví dụ, tưởng tượng mặt trống như một chiếc đồng hồ. Hãy bắt đầu tune ở 6 giờ và vặn dần lên 12 giờ. Lặp lại quá trình này cho đến khi mặt trống có độ căng vừa phải, gõ nhẹ lên phần giữa mặt trống và lắng nghe âm thanh mà bạn muốn. Khi căng mặt trống xung quanh, bạn sẽ nhận thấy rằng vài chiếc tension rod sẽ bị lỏng khi bạn đang căng những chiếc rod khác. Hiện tượng này hoàn toàn bình thường, cứ bình tĩnh, vì vậy cần phải tune trống thật từ từ và cần thận.

5. Chọn phong cách để tune

Không có một cách cố định nào để tune trống. Tôi biết có nhiều tay trống có thể sẵn sàng tune lỏng toàn bộ các tension rod ngay trong studio. Hãy cứ tune trống theo âm thanh mà bạn muốn. Nhưng nếu là một người mới chơi, việc chọn phong cách để định hình cách tune trống là khá quan trọng, bởi nó không chỉ giúp bạn tune được trống theo ý tưởng của mình, mà còn giúp bạn trải nghiệm được cách tune theo nhiều phong cách khác nhau. Trống rock thường được tune lỏng hơn, cho âm thanh nảy và tone trầm hơn. Các thể loại âm nhạc khác như jazz và hiphop (sử dụng trống acoustic) có những chiếc trống âm vực cao hơn, đặc biệt là trống tom. Bạn cũng có thể tune trống ở độ căng vừa phải nếu không chắc chắn về thể loại âm nhạc.

Kinh nghiệm: Khi cố định mặt trống mới, bạn nên chỉnh chúng cao lên một chút và chơi chúng vài giờ để cho mặt trống dãn ra dần, sau đó có thể tune lại.

6. Fine-tune (Cách tune nào tốt nhất?)

Có rất nhiều các quan điểm khác nhau về fine-tuning, nhưng cá nhân tôi nghĩ rằng: trống được tune hoàn hảo nhất là sử dụng chính đôi tai của bạn. Một khi trống đã có đủ độ căng, gõ xung quanh mặt trống (phần cách counterhoop 1 inch) và lắng nghe các cao độ khác nhau.

Giờ thì bạn có thể bắt đầu fine-tuning trống của mình, nhưng theo quy trình của tôi thì vẫn còn 1 bước nữa. Dùng ngón trỏ nhấn nhẹ vào phần trung tâm của mặt trống. Với tay còn lại, gõ trống bằng ngón tay hoặc bằng gậy, sau đó fine-tune từng rod để chúng được khớp nhau. Chuyển sang nghe cao độ của từng điểm căng mà không dùng tay gõ vào mặt trống. Kỹ thuật này đem lại hiệu quả bất ngờ cho trống của bạn

7. Tune mặt trống resonant:

Tương tự như đã đề cập đến ở trên, không có một trình tự chính xác cần tune mặt nào trước, nhưng chúng ta hãy cùng xem xét mặt resonant (mặt dưới của trống) trước.

Mặt resonant đóng một vai trò quan trọng trong việc định hình âm thanh tổng thể của trống. Có 3 cách để bạn có thể tune được mặt này:

Mặt resonant có cao độ cao hơn so với mặt batter

Mặt resonant có cao độ bằng với mặt batter

Mặt resonant có cao độ thấp hơn mặt batter

Cách 1: Mặt resonant có cao độ cao hơn so với mặt batter: Nhìn chung, mặt dưới có cao độ càng cao thì trống càng có độ vang.

Tôi thường tune mặt resonant có cao độ cao hơn so với mặt batter bởi như vậy tom sẽ cho âm thanh tròn trịa và ấm hơn. Dù vậy thì nhược điểm của phương pháp này chính là trống có cao độ cao hơn kiểu tune này. Khá khó để có thể tune được mặt resonant của tom floor cao hơn mà vẫn đạt được âm thanh nổi được lòng người chơi của nó. Tôi hi vọng mình có thể khắc phục được nhược điểm này, bởi độ ngân của trống dài hơn khi tune resonant cao hơn và có âm vực nổi hơn.

Cách 2: Mặt resonant có cao độ bằng với mặt batter: Phương pháp này cho phép trống đạt được tối đa độ ngân, vì cả hai mặt đều rung lên cùng một lúc. Để đạt được độ ngân hoàn hảo, người chơi cần chỉnh được cao độ cùng tune với vỏ, nhưng đó là một vấn đề khác mà chúng ta sẽ bàn tới sau, những tay trống mới chơi không cần phải lo lắng quá nhiều về cao độ của drum shell. Việc tune mặt resonant cùng cao độ mặt batter là một trong những style khó nhất của việc tune trống và chỉ nên được thực hiện bởi những tay trống kỳ cựu hoặc những ai sử dụng tuner điện tử.

Cách 3: Mặt resonant có cao độ thấp hơn mặt batter: bạn đã bao giờ nghe tới thuật ngữ ‘fat-sounding drum’ chưa? Tune mặt resonant thấp hơn sẽ giúp bạn được điều đó, trống cho âm thanh vang, dày hơn bình thường. Vốn dĩ trống có độ vang khá kém. Trống tom thường được tune theo kiểu nhạc rock, bởi nó cho phép những trống có cao độ thấp hơn phát ra tiếng to hơn. Với nguyên tắc trên, nếu bạn đặt mặt batter trên tom với mặt resonant được low-tune, kết quả là bạn sẽ có âm thanh giống với nhạc jazz và bop

8. Chú ý đến interval của tom

Không có một quy tắc cụ thể nào về interval nào nên được dùng để tune tom, nhưng tôi thích dùng minor third, fourth, fifths hoặc thậm chí octave. Tất cả đều phụ thuộc vào sở thích cá nhân. Interval trong âm nhạc là khoảng cách giữa 2 nốt. Ví dụ, floor tom cao độ E sẽ hợp với rack tom ở G. Đây được gọi là minor third

Sử dụng high tension drum key

Hồi sinh viên, tôi thường dùng tenor drum và snare drum. Đây là những loại trống có mặt kevlar được tune siêu căng, và vì thế nên phải sử dụng high-tension key

T key, hay còn gọi là high tension drum key, cũng rất hữu dụng cho việc tune những chiếc trống thường. Tôi thích kích cỡ siêu lớn của chúng, và việc chúng vừa in trong túi công cụ của mình. Hãng Pearl có T key siêu rẻ với chất lượng đỉnh cao

Kết luận

Dù là tune theo kiểu nào, hãy sẵn sàng để học được thật nhiều thứ từ các trải nghiệm. Tune trống là một trong những việc khó nhất của việc chơi trống, đặc biệt còn khó hơn nữa nếu bạn đang cố gắng tune trống với những nghệ sĩ khác trong phòng.

Xem thêm:

Trống Cơ Chính Hãng

Trống Điện Giá Rẻ

Kinh Nghiệm Mua Trống