Toàn Tập Về Amplifier Cho Người Bắt Đầu
Giơ tay lên nào!
Có bao nhiêu người trong các bạn đã từng đi cả trăm cây số hoặc dành rất nhiều thời gian chỉ để tìm 1 cây guitar điện phù hợp cho bản thân?
Chúng tôi cá rằng, rất nhiều người đều dành nhiều tiếng đồng hồ tìm hiểu mọi thứ về guitar điện, từ chất liệu cho tới phần cứng. Nhưng bạn đã bao giờ để ý tới tầm quan trọng của bộ khuếch đại (amplifier) guitar chưa?
Theo quan điểm của cá nhân tôi và có lẽ là của nhiều guitarist, một bộ khuếch đại guitar tốt là không thể thiếu! Một cây guitar kém vẫn còn có thể cất lên tiếng du dương nếu được lọc qua bộ khuếch đại tốt. Nhưng chắc chắn một bộ khuếch đại không phù hợp sẽ huỷ hoại cả những cây đàn tuyệt vời nhất. Bạn sẽ hối hận nếu không đầu tư 1 bộ khuếch đại tương đương với cây guitar giá trị của mình.
Nên nhớ rằng, việc chỉ đơn giản bỏ tiền mua bừa 1 bộ khuếch đại cũ là chưa đủ, bởi chúng cần được đầu tư tìm hiểu kỹ càng giống như lúc bạn chọn mua guitar. Hiện nay trên thị trường có vô số loại khuếch đại guitar dành cho người mới chơi nên bạn sẽ không phải chật vật đi tìm mua chúng. Nhưng còn tone và respond thì sao? Liệu bộ khuếch đại đó match cùng với phong cách chơi của bạn? Nó có phù hợp với cây guitar của bạn không?
Còn vô số những yếu tố khác cần được đưa vào cân nhắc trước khi đầu tư cho mình 1 bộ khuếch đại guitar.
Chắc hẳn giờ bạn đã hiểu được tầm quan trọng của bộ khuếch đại guitar rồi phải không nào? Đã đến lúc chúng ta bắt tay vào công đoạn tiếp theo của công cuộc săn tìm 1 bộ khuếch đại đáng giá với bạn nhất! Bạn đương nhiên có thể tham khảo các thiết bị này ở studio của người bạn của bạn, hoặc cũng có thể tìm đọc hằng hà sa số các thông tin trên các diễn đàn. Nhưng đơn giản và tiện lợi nhất là hãy để chúng tôi giúp bạn!
AMPLIFIER LÀ GÌ?
Ồ không, đừng nghĩ amp là những chiếc loa nhé! Hơn hết, chúng là thiết bị giúp vận chuyển tín hiệu điện tử từ pickup guitar thông qua 1 mạch điện tử nhằm ‘đánh bóng’ âm thanh. Những âm thanh này đã được khuếch đại trước khi vang lên ở loa. Nhìn chung, 1 amplifier có 2 bộ phận: preamp và power amp. Chúng phối hợp với nhau để thực hiện trơn tru chuỗi hành động mà tôi vừa đề cập đến ở trên.
Preamp có 2 nhiệm vụ chính. Thứ nhất, chúng bắt sóng yếu của guitar và thúc đẩy những sóng đó thành ‘line level’. Một khi tín hiệu đã đủ lớn, chúng truyền qua một bộ phận khác, có thể là power amp, mixer hoặc stimulator. Lúc này, nhiệm vụ thứ 2 của preamp chính là làm tròn âm, thông thường có ít nhất 3-band EQ: bass, trung và trầm.
Một bộ khuếch đại công suất tiếp tục sau các hoạt động của preamp. Tại thời điểm này, tín hiệu không có đủ công suất để điều khiển thùng loa, nên bộ khuếch đại công suất sẽ làm lớn tín hiệu đó.
CÁC THIẾT LẬP AMPLIFIER
Trước khi lướt qua các loại và chất lượng, bạn phải biết cấu hình amp. Hai thiết lập chính mà bạn hầu như sẽ bắt gặp là bộ khuếch đại kết hợp (amp combo) và amp head.
Điểm khác nhau của chúng là gì? Chà, còn nhớ quá trình khuếch đại mà chúng ta đã nói ở trên không? Trong một bộ amp combo, toàn bộ hoạt động này diễn ra trong một đơn vị duy nhất. Nó nhỏ gọn, kín và hiệu quả cao, thậm chí còn rẻ.
Còn các amp head chỉ tiến hành định hình và khuếch đại âm sắc. Bạn sẽ cần một loa riêng để nghe âm thanh. Mặc dù bất tiện và tốn kém hơn, nhưng amp head thực sự lý tưởng cho những người chơi thích trải nghiệm, bởi nó cho phép bạn tự do kết hợp heads và cabs để tạo ra âm thanh ưa thích của bạn.
Gần đây, thiết lập ảo ngày càng trở nên phổ biến. Amp sim sử dụng các app thay cho thiết bị điều khiển cứng để điều khiển quá trình khuếch đại. Ngày càng có nhiều ứng dụng hoặc đa hiệu ứng hiện đại đi kèm với chức năng này. Chúng có khả năng thích ứng cao, với nhiều kiểu amp theo ý của bạn. Và như mong đợi, chúng chiếm ít hoặc không có dung lượng. Bạn có thể purchase bao nhiêu tùy thích. Nhược điểm duy nhất của chúng là người chơi sẽ ưa một bộ khuếch đại ngoài đời thực hơn.
CÁC LOẠI AMPLIFIER
Tube (valve)
Bây giờ chắc hẳn bạn đã hiểu thế nào là bộ khuếch đại guitar và các chức năng của nó, hãy cùng tôi tìm hiểu về các loại amp nhé!
Tiền thân cho sự ra đời sau này của các loại amp khác - Tube amp, đã tồn tại hơn một thế kỷ. Giống như nhiều thiết bị điện tử từ thời trước, các amply này được vận hành bởi năng lượng từ ống chân không. Ngay cả khi công nghệ phát triển và transistors trở nên phổ biến, nhiều nhạc sĩ vẫn ngất ngây trước chất lượng và âm thanh đặc biệt của chúng, vì vậy việc tái sản xuất dòng amp vintage này vẫn được diễn ra.
Đối với người hâm mộ, âm thanh ấm, đầy và dày của tube amp là không thể nhầm lẫn. So với solid-state amp, tube amp có ống to hơn và vang hơn với cùng 1 công suất. Chúng cũng có nhiều kết cấu tự nhiên. Thông thường, người chơi có thể chuyển đổi giữa 2 kênh khác nhau: Một kênh thường dành riêng cho âm thanh rõ ràng hơn, kênh còn lại là distortion.
Dẫu vậy, tube amp vẫn có một vài nhược điểm. Nhược điểm đầu tiên chính là về giá cả, chúng có giá khá đắt, kể cả phí mua và phí duy trì, bởi chúng thường mong manh hơn so với những dòng khác. Đó sẽ không phải là điều đáng bận tâm nếu như bạn giữ gìn chúng cẩn thận trong các studio, nhưng những nghệ sĩ lưu diễn thì có vẻ như gặp trục trặc ngay từ bước này, nhất là khi tube amp thường có kích thước lớn hơn hẳn so với những dòng khác
Solid-state amp
Một đối thủ nổi tiếng khác là solid-state amp. Nhìn chung, preamp và mô-đun nguồn của chúng vận hành nhờ bảng mạch điện tử. Do đó, chúng không có các tube chân không dễ vỡ, vả lại còn có giá mềm hơn. Chúng sẽ góp phần tạo nên một buổi biểu diễn tuyệt vời của các nghệ sĩ guitar.
Những người chuộng tube amp thường không ưa âm thanh của solid-state. Họ cho rằng chúng thiếu âm sáng và kém nhạy hơn so với tube amp. Điều này hoàn toàn là chủ quan, vì những cải tiến trong solid-state amp sẽ giúp bạn nghe được một số âm vang khá tuyệt vời. Trên thực tế, nhiều người coi đây là lựa chọn tốt nhất hiện có cho các nhạc sĩ mới bắt đầu.
Hybrid amp
Bạn cảm thấy đau đầu giữa việc chọn lựa tube amp và solid-state ư?
Đừng lo, đó là lý do tại sao hybrid guitar được tạo ra. Hầu hết các bộ khuếch đại hiện đại đều có phần preamp dạng ống với bộ khuếch đại công suất solid-state. Điều thú vị là một số hybrid cổ điển lại đi theo hướng ngược lại: sử dụng các bộ phận nguồn dạng tube và tiền khuếch đại solid-state.
Thiết lập amp hybrid có những tác dụng gì đối với hệ thống âm thanh của bạn
Câu trả lời là: Vô số!
Sự kết hợp phần preamp van với mạch bóng bán dẫn giúp tạo ra âm thanh tube độc đáo. Hầu hết chúng ta đều không thể nhận ra sự khác biệt này. Tất nhiên, một số người nghe sành sỏi cho rằng họ vẫn có thể phân biệt được chúng.
Modelling amp
Bạn có thể đã thấy loại amp này được dán nhãn là amp kỹ thuật số hoặc profiler amp. Chúng là sự cách tân mới nhất trong quá trình phát triển bộ khuếch đại.
Giống như tên gọi, đây là những công cụ phụ thuộc vào app để “mô hình hóa” hoặc bắt chước âm thanh của các ống cổ điển. Một số còn được trang bị các hiệu ứng tích hợp độc đáo của riêng biệt, giúp người dùng không phải chi trả thêm cho pedals riêng biệt. Trong số tất cả các loại amp, đây là loại nhẹ, bền và có thể di chuyển dễ dàng nhất.
Nhiều bộ khuếch đại kỹ thuật số là bản dupe các bộ khuếch đại đắt tiền và quý hiếm của những năm trước. Chính vì vậy, đây là cơ hội duy nhất của bạn để có thể được nghe trọn bộ những âm thanh độc nhất vô nhị trên thế giới. Không những vậy, điều này cũng sẽ cung cấp phạm vi âm thanh đa dạng nhất để thử, giúp bạn định hình được phong cách âm nhạc yêu thích của bản thân.
Nếu bạn là một người không thích công nghệ, bộ khuếch đại modelling có thể hơi khó để sử dụng. Nó có tất cả các âm thanh mà bạn có thể nghĩ ra. Lưu ý rằng, nếu bạn đang trong một buổi biểu diễn trực tiếp bằng app, bạn có thể sẽ cần phải trang bị một bộ khuếch đại công suất chuyên dụng để truyền âm thanh ra ngoài.
Các loại khác
Loại bàn đạp (pedal - types), đôi khi được gọi là amp thùng, có vẻ ngoài giống như stompbox, rất phổ biến vì tính di động của chúng. Mỗi thiết kế đều có những điểm đặc biệt: một số có preamp tube, số khác sử dụng tube ảo. Chúng thậm chí có thể có một bộ khuếch đại công suất tích hợp. Những amp khác thậm chí còn cố gắng mô phỏng các giàn khoan quy mô đầy đủ với các hiệu ứng và cơ chế định tuyến.
Bộ khuếch đại Rackmount cũng đặc biệt như chính âm thanh của nó. Nó nổi như cồn vào những năm 90, nhưng sau đó dần mất đi ưu thế trên thị trường nhạc cụ. Thuật ngữ “rack” dùng để chỉ thiết bị có kích thước phổ thông tiêu chuẩn 19 ”. Dựa trên kích thước này, các nhà sản xuất sẽ tạo ra sản phẩm phù hợp. Rackmount amplifier cho phép bạn tự do ghép nối các thiết bị từ các công ty khác nhau và tùy chỉnh toàn bộ hệ thống từ đầu.
CÁC CHÚ Ý VỀ ÂM THANH
Vì chúng ta đã trót quên mất điều cơ bản nhất trong việc chọn lựa bộ khuếch đại, nên mục này tôi sẽ đề cập tới điều đó: âm thanh.
Câu hỏi là, bạn mong muốn được nghe âm thanh như thế nào từ bộ khuếch đại của mình? Với nhiều người, điều đó phụ thuộc vào thể loại âm nhạc mà họ chơi.
Những nghệ sĩ pop hoặc jazz thường chuộng những âm thanh mượt, giòn từ bộ khuếch đại, trong khi những rocker nói chung lại thích những âm thanh gầm, bén.
Nhưng dù ở bất kỳ thời điểm nào, bạn đều sẽ muốn xác định xem bộ amp của mình hoạt động tốt như thế nào ở các mức âm lượng khác nhau. Loa công suất thấp có thể hoạt động tốt ở âm lượng thấp hơn âm lượng cao. Ngược lại, loa công suất cao có thể không tạo ra đủ độ méo âm theo ý muốn của bạn. Vì vậy, hãy chọn một bộ khuếch đại phù hợp với mức âm lượng thường nghe của bạn.
HIỆU ỨNG
Nếu bạn coi trọng việc trải nghiệm, hãy tìm những bộ khuếch đại guitar có hiệu ứng âm thanh linh hoạt tối đa. Hơn hết, bạn cũng có thể nên mua những bộ khuếch đại nhạy cảm khi điều chỉnh kênh. Một vài mẫu có phần điều khiển EQ riêng biệt ở từng kênh, phòng trường hợp bạn muốn điều chỉnh âm lượng và độ méo riêng biệt. Thêm vào đó, effect loop bỏ qua tín hiệu xung quanh pre-amp, giảm thiểu sự đa dạng âm thanh ở đường giao nhau này. Điều này giúp giữ gìn sự rõ ràng của các hiệu ứng, âm vang và độ trễ.
POWER VÀ ÂM LƯỢNG
Bên cạnh kích thước loa, thông thường, bạn có thể đoán được âm lượng loa bằng cách nhìn vào thang đo power - với đơn vị watt. Amp nhỏ hơn thường ở mức 10-30W, và có loa đo từ 8’’-10’’. Ở mức cao hơn, chúng ta có amp cỡ trung và amp đại. Amp cỡ trung thường ở mức 50WW với 12’’, amp đại thì nhỏ nhất là 100W và có loa lớn hơn 12’’.
Dù đã đề cập tới công suất và kích thước loa quyết định âm lượng, nhưng thiết kế thùng loa cũng có ảnh hưởng không nhỏ. Không có gì lạ khi một bộ khuếch đại guitar 4 "x 10" đóng lại phát ra nhiều âm trầm hơn so với 15 "trong một thùng loa mở.
KHẢ NĂNG THU ÂM
Giả sử bạn đang định ghi âm, micrô đang đâu đó chuẩn bị được bật. May mắn thay, nhiều bộ khuếch đại đi kèm với trình giả lập tủ hoặc đầu ra USB, giúp bạn kết nối trực tiếp với giao diện âm thanh (AI) hoặc cabinet. Việc này khá giống như cắm vào tủ loa. Đầu ra USB giúp truyền tín hiệu nguyên sơ vào thẳng phần mềm ghi âm.
KÍCH THƯỚC VÀ TRỌNG LƯỢNG AMPLIFIER
Nếu bạn định mang theo chiếc amp của mình trong những cuộc chu du, thì việc nên đầu tư mua một chiếc amp nhẹ là vô cùng cần thiết và hợp lý. Hãy xem xét kỹ cấu tạo của amp của bạn. Nó được làm bằng gì và nó sẽ tồn tại tốt như thế nào theo thời gian và cách sử dụng?
